Diwedd y Dirgelwch

Oes unrhyw un yn cofio'r lun yma o un o'm cofnodion ym mis Mawrth? Gofyn yr oeddwn beth oedd y goeden, a nawr o'r diwedd wedi cael gwybod. Cymydog yn ei alw'n 'siempreverde' ond mae hwnnw  yn golygu bytholwyrdd felly roedd yn amhosib chwilio am yr enw mewn unrhyw iaith arall. Dechreuais i gario brigyn o gwmpas gyda fi, a dros y Sul fe ddywedodd cymdoges taw 'salgar' oedd ei henw hi arni.
Y tro yma fe lwyddais i gael hyd i'r cyfieithiad: ligustrum vulgare yw hi. Ie, yswydden, neu prifet fel y bydd y rhan fwyaf yn ei hadnabod. Ond yswydden Ewrop, sydd yn tyfu'n wyllt, nid yr un Siapaneaidd sydd yn amgylchynnu cymaint o erddi yng Nghymru.
Mae'n tyfu'n araf iawn, mewn perthi gan fwyaf, a'r pren melynllyd yn cael ei ddefnyddio at wneud ffyn. Braf cael gwybod, onid yw e?