Dychmyga aderyn sydd, yn ddeufis oed, yn pwyso 5 kilo. Mae na fabis sy ddim yn pwyso cymaint â hynny. Ond heddiw yn Belbin yn y Picos de Europa, mae dau gyw 'quebrantahuesos' (y malwr esgyrn) wedi eu rhyddhau i fynyddoedd y parc cenedlaethol. Dwy ydyn nhw mewn gwirionedd, rhai benywaidd wedi eu dewis i geisio cael yr aderyn anferth a rhyfeddol yma yn ôl i'r Picos.
Ar hyn o bryd mae'r enghreifftiau agosaf i'w cael yn y Pirineos, o ble maen nhw'n hedfan 300km a mwy i'r Picos i chwilio am fwyd. Rydyn ni wedi gweld un ddwywaith (flwyddyn gyfan rhwng y ddau achlysur - pwy a ŵyr ai'r un un oedd e?) Hyd yn oed pan fyddan nhw'n hedfan yn uchel, maen nhw'n anferth - yr adennydd o un pen i'r llall yn gallu cyrraedd 3m a'r corff tua maint cath.
Mae'r enw'n iawn; mae'r adar hyn yn gallu treulio esgyrn wrth bod gyda nhw ryw gemegyn neilltuol yn eu stumogau. Buom ni mewn darlith yn ystod y gaeaf gan un o'r bobl oedd yn trefnu rhyddhau'r cywion: dywedodd y byddan nhw'n bwyta 'carrion' - cig anifail sydd wedi marw eisoes - tra byddan nhw'n ifanc, ond bod yr oedolion yn aros hyd nes i'r brain a'r fylturiaid eraill gwpla'r cig, ac yna'n cipio esgyrn i fyny'n uchel iawn a'u gadael i ddisgyn ar y creigiau, lle maen nhw'n torri'n ddarnau. Mae'r aderyn yn dod i lawr i fwyta'r mêr a'r esgyrn. Credwch chi fi, mae gypaetus barbatus werth ei weld.
(Gweld nawr bod yr Uchel Lys yn Madrid wedi penderfynu nad yw Catalunya'n genedl. Dim amser heddiw ond mwy am hynny yfory).
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment